DORA compliance: alles wat je moet weten

De Digital Operational Resilience Act (DORA) is Europese regelgeving. Door de toenemende afhankelijkheid van digitale systemen en IT-dienstverleners, groeit ook het risico op verstoringen en cyberaanvallen. “DORA zorgt ervoor dat organisaties beter voorbereid zijn op digitale dreigingen, incidenten sneller kunnen detecteren en de continuïteit van dienstverlening kunnen waarborgen.”

De wetgeving is van toepassing op een breed scala aan financiële instellingen, zoals banken, verzekeraars, beleggingsinstellingen, betaaldienstverleners, pensioenfondsen en IT-dienstverleners die kritieke diensten aan deze instellingen leveren. 

DORA stelt duidelijke eisen op meerdere vlakken van digitale weerbaarheid. Allereerst is er het ICT-risicomanagement. Organisaties zijn verplicht om een gedetailleerd ICT-risicomanagementprogramma op te stellen. In dit programma dienen risicobeoordelingen te worden uitgevoerd, continuïteitsplannen opgesteld en onderhouden, en procedures voor crisismanagement vastgelegd. “Dit betekent concreet dat organisaties altijd moeten weten welke risico's hun systemen lopen en hoe zij bij een verstoring snel kunnen herstellen,” aldus Dirk Jan. 

Daarnaast verplicht DORA tot een zorgvuldig ICT-incidentmanagement. Incidenten die impact hebben op de dienstverlening moeten volgens DORA direct worden gemeld bij de bevoegde toezichthouders, zoals De Nederlandsche Bank (DNB). Ook klanten moeten tijdig geïnformeerd worden over incidenten die hen kunnen raken. “Een gestructureerd incident response-proces is daarom essentieel,” benadrukt hij. Een ander belangrijk aspect is het testen van digitale weerbaarheid. Organisaties dienen periodiek hun digitale weerbaarheid te testen door middel van kwetsbaarheidsscans, penetratietesten, fysieke beveiligingstesten en simulaties van crisis- en herstelprocessen. “Deze testen zorgen ervoor dat zwakke plekken tijdig aan het licht komen en dat medewerkers voorbereid zijn op mogelijke dreigingen.” 

Het beheer van derde partijen speelt eveneens een centrale rol binnen DORA. “Aangezien veel financiële instellingen werken met externe leveranciers, moeten organisaties hun leveranciers en subleveranciers in kaart brengen, contracten standaardiseren en conform DORA opstellen en afspraken over beveiliging, beschikbaarheid en herstel documenteren.” Tot slot stimuleert DORA de informatie-uitwisseling tussen financiële instellingen. “Door informatie over cyberdreigingen onderling te delen, kunnen sectorbrede dreigingen effectiever worden aangepakt en gezamenlijk worden bestreden.” 

Hoewel DORA compliance in eerste instantie voelt als een wettelijke verplichting, biedt naleving aanzienlijke voordelen die verder reiken dan enkel voldoen aan regelgeving. Zo zorgt de strengere regelgeving voor verbeterde transparantie. “Doordat er strengere eisen worden gesteld aan het risicomanagement van IT-partners, wordt de volledige IT-supply chain transparanter. Hierdoor kunnen organisaties beter geïnformeerde keuzes maken bij het selecteren en beoordelen van leveranciers.” 

Bovendien biedt DORA mogelijkheden tot het automatiseren van processen. “Het duidelijke kader voor documentatie en dataverzameling maakt het mogelijk om inventarisaties grotendeels te automatiseren, aanleveringsprocessen voor audits efficiënter te maken en de handmatige administratieve lasten te verminderen,” stelt Dirk Jan. De veiligheid binnen de organisatie wordt eveneens beter bewaakt. Door standaardisatie van ICT-overeenkomsten en het onderhouden van een actueel register van leveranciers, ontstaat er vroegtijdige detectie van verstoringen. Hierdoor kunnen potentiële problemen sneller worden aangepakt. Ook zorgt de meldplicht voor incidenten voor een versterkte supply chain. “Dankzij deze meldplicht ontstaat er beter inzicht in de keten, waardoor organisaties sneller kunnen ingrijpen bij verstoringen en samenwerking zoeken met leveranciers bij incidentherstel.” 

Daarnaast leidt DORA compliance tot verbeterde compliance en administratie. “Uitgeschreven continuïteitsplannen, testprogramma's en gestandaardiseerde documentatie verbeteren niet alleen de compliance, maar zorgen ook voor een professionelere bedrijfsvoering en efficiëntere administratie,” bevestigt Dirk Jan. 

Voor organisaties die al beschikken over Vendor Management en Contract Management biedt ISPnext een gerichte oplossing om DORA compliance overzichtelijk en beheersbaar te maken. “Deze functionaliteit, optioneel toe te voegen aan het platform, ondersteunt bij het registreren, structureren en rapporteren van alle relevante DORA-gegevens. Denk aan juridische entiteiten, leveranciersinformatie en contractuele afspraken. Alles volgens de standaardformaten die toezichthouders vereisen,” zegt Dirk Jan. 

Het DORA-rapportageproces wordt hiermee een stuk eenvoudiger. Alle bestaande gegevens worden automatisch geordend, beheerd en aangevuld met templates die voldoen aan de Europese richtlijnen. “Wanneer het moment daar is om gegevens aan te leveren, genereer je met één klik een complete DORA-rapportage. Zo bespaar je tijd, verlaag je risico’s en voorkom je stress bij audits en inspecties.” Met ISPnext beschik je over een krachtig instrument dat ondersteuning biedt bij elke stap van de DORA-verplichting. 

Om DORA compliance gestructureerd en efficiënt te bereiken, adviseren we om een viertal stappen te doorlopen. Allereerst is er de inventarisatie en risicobeoordeling, waarbij alle bestaande leveranciers, contracten en IT-processen in kaart worden gebracht. Vervolgens worden de risico's van de verschillende leveranciers geanalyseerd en wordt bepaald welke kritieke diensten zij leveren. Daarna volgt de implementatie van risicomanagement en processen. Hierbij worden heldere beleidsdocumenten en processen opgesteld voor incidentmelding, continuïteitsbeheer, crisiscommunicatie en leveranciersbeheer.  

In de derde stap wordt ingezet op digitalisering en automatisering. “Door gebruik te maken van slimme softwareoplossingen kunnen organisaties contractbeheer centraliseren, leveranciersinformatie actueel houden en rapportages automatisch genereren.” Tot slot worden in de vierde stap weerbaarheidstesten en audits uitgevoerd, medewerkers getraind in crisisscenario's en processen geoptimaliseerd op basis van de uitkomsten.